Dr. Süleyman Berk, Dubai Arap Hat Sanatı Merkezi (Dubai Arabic Calligraphy Centre)῾nin davetlisi olarak gittiği Dubai῾de, 06 - 10 Ocak tarihleri arasında "Hat Sanatının Osmanlı Dönemi" başlığı altında beş ayrı konferans verdi. Barkovizyon eşliğinde verilen konferans simültane olarak Arapça ve İngilizceye tercüme edildi.
Konferansa, Dubai sanat çevreleri yanı sıra Dubai῾de hat sanatı ile ilgilenen sanatkârlar katıldı. Programın ilk gününde ‴Hat sanatının Ana Ekolleri‴ ve ‴Bursa Ulu Cami Yazıları‴ konuları işlendi. Ertesi gün, ‴İstanbul῾un Celi Sülüs Kitâbelerinden Seçmeler‴ ve ‴Osmanlı Mezar Taşı Kitabeleri‴ konuları işlendi. Son gün ise ‴Hattat Mustafa Râkım Efendi‴ üzerine geniş bir sunum yapıldı.
Her bir konferansın çok sayıda görüntü eşliğinde verilmesi, konuların zihinlerde daha canlı bir şekilde yer almasına sebep oldu. Konferans öncesi, katılımcılara Merkez῾in bastığı ve konferans özetlerinin verildiği kitapçık dağıtıldı.
Hat Sanatının Ana Ekolleri konusu işlenirken, Arap yazısının doğuşu ile ilgili ortaya konan görüşlere temas edilerek, Arap yazısının imlâ olarak geçirdiği aşamalar örneklerle gösterilmiştir. Bu bağlamda ilk harekeleme ve benzer harfleri ayıran noktalama örneklerle gösterildi. İslam yazısının imlâ ve sanat olarak gelişimine katkıda bulunmuş isimler ortaya konarak, yazıya getirdikleri yenilikler örneklerle gösterilmiştir. Yazının sanat olarak işlendiği Emevîler, Abbasiler ve Osmanlılar dönemindeki ekoller ve kıyaslamalar örnekleriyle ortaya konmuştur.
Özellikle İstanbul῾un Celi Sülüs Kitabelerinden örnekler gösterilirken celi sülüs yazının tedrici olarak gelişimi ortaya konmuştur. Kitabeler gösterilirken hat sanatı tarihinin bu perspektiften anlaşılması üzerinde durulmuştur. İstanbul῾un sunduğu zengin tarihi miras, kitabeler konusunda da önümüze bol örnek koymaktadır. Kitabeler nazara verilirken, İstanbul῾un hâlâ neden yazı sanatının merkezi olduğu bariz bir şekilde anlaşılmaktadır.
Bursa Ulu Cami, gerek yurt içerisinde gerek yurtdışında ilgili herkesin dikkatini çeken bir mabet olma özelliğini taşımaktadır. Hat sanatı meraklılarını cezbeden yönü ise devasa boyuttaki yazıları ve levhalarıdır. Ulu Cami ile ilgili konferansta, bu caminin kısa tarihine değinildikten sonra örneklerle yazı ve levhaları üzerinde durulmuştur. Hicri 1271 / 1855 depremi sonrası, Sultan Abdülmecid tarafından yazıların tamiri için gönderilen Osmanlı Hat Sanatının usta isimleri Hattat Mehmed Şefik Efendi (1820 - 1880) ve Hattat Abdülfettah Efendi (1814 - 1896)῾nin Ulu Cami yazıları üzerinde durulmuştur.
Hat Sanatının Picasso῾su olarak tanımlanan Hattat Mustafa Râkım Efendi, Celi Sülüs yanının tarihinde önemli bir isim olarak devamlı dikkat çekmiştir. Celi Sülüs ve Tuğra῾da yaptığı yenilik ve değişim aşama aşama örneklerle gösterilmiştir.
Konferans dizisi için Arapça ve İngilizce olarak hazırlanan kitapçığı aşağıdaki bağlantıya tıklayıp görebilirsiniz. Dosyayı bilgisayarınıza kaydetmek için belgeyi sağ tıklayıp "Hedefi farklı kaydet / Save target as"ı tıklayınız.
Dubai Arabic Calligraphy Konferansları (3.69 MB)